Σπάσιμο
Pistiolis Konstantinos
kpistiolis at hellug.gr
Thu Mar 23 13:40:23 EET 2006
>> είναι μάλλον φαινόμενο της εποχής να παπαγαλίζονται ένα σωρό
>> «μεταφρασμένες» εκφράσεις από τα Αγγλικά. Όπως: «δεν ακούγεται καλό» ή
>> «η αγάπη είναι ωραίο πράγμα» (αντί του ελληνικού «η αγάπη είναι ωραία»,
>> η αγάπη είναι ανώτερη έννοια κι όχι «πράγμα»)
>>
>
> Sygnwmmh, alla eisai sigouros oti oi dyo ekfraseis pou dineis ws
> paradeigma einai neologismoi? To "pragma" xrhsimopoieitai syxna kat'ayto
> ton tropo ("mou synebh ena poly kako pragma"), kai to "den (mou)
> akougetai (san kati) kalo" einai epishs koinos topos. Einai pi8anotata
κάποια πράγματα δεν ήταν λάθος παλιότερα, απλά χρησιμοποιούνταν πιο σπάνια.
πχ. σήμερα χρησιμοποιούμε πολύ εκφράσεις του τύπου «κάνω φορμάτ, κάνω
μπάνιο,
κάνω μια ανάλυση», όπου παλιότερα χρησιμοποιούνταν συνήθως το αντίστοιχο
ρήμα.
Ειδικά στους υπολογιστές όπου υπάρχει πολλή ξένη ορολογία (άκλιτη) μας
βολεύει
«κάνω φορμάτ» αντί «φορμάρω»
«κάνω undo» ή «κάνω αναίρεση» αντί «αναιρώ»
Τώρα για τα παραπάνω παραδείγματα δεν το εξέφρασα καλά. Μάλλον είναι
παλιότερα,
απλά τις τελευταίες δεκαετίες χρησιμοποιούνται πιο πολύ.
κατ' αντιστοιχίαν και οι αρχαίοι πχ. έλεγαν:
το ... δεινόν (δε μου έρχεται κάποια έκφραση τώρα)
> syntaktika kai grammatika swstes ekfraseis, den ksenizoun kanenan, den
> prokaloun sygxysh - anti8etws p.x. apo to "konta" pou xrhsimopoiei h
> giagia mou ws xroniko epirrhma ("twra konta").
Έτσι ήταν πάντα. Οι εκφράσεις που έχουμε μάθει να χρησιμοποιούμε,
βαφτίζονται
σωστές από τους χρήστες τους και μόνο οι γλωσσολόγοι-φιλόλογοι κλπ.
τσακώνονται
για το ποιος είναι ο ορισμός του «σωστού».
Όλοι έχουμε ακούσει να λένε «ο πάτερ ...» αντί για «ο πατήρ/ο πατέρας».
Μια φίλη μου υποστήριζε ότι στη Δημοτική θεωρείται σωστό (δεν ξέρω)
Όταν γεράσουμε εμείς θα λένε τα εγγόνια μας ότι την έκφραση
«το ρολόι μου έσπασε» μέχρι και ο παππούς τους την καταλαβαίνει....
Απ' την άλλη η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει παράδοση στον ορισμό
του «σωστού» διαφορετικά από την καθομιλουμένη (βλέπε καθαρεύουσα),
όπως και παράδοση στην καταδίκη των άλλων απόψεων.
Έλεγε ο Μακρυγιάννης: «πήγαμε στο β'νό»
κι έγραφε: «υπήγαμε εις το βουνόν»
Σήμερα το «πήγαμε» και το «στο» είναι φυσιολογικά (κάτι που έκανε
τους γλωσσαμύντορες του περασμένου αιώνα να... φρικάρουν, τόσο όσο
και με το «β'νό»)
Αλλά το «β'νό» δεν πέρασε στους επίσημους κανόνες και θεωρείται
λάθος-βλάχικο-αγραμματωσύνη κλπ. άσχετα αν το λέει το 1/3 του πληθυσμού
Και νομίζω ότι καλό είναι
που τελικά η χρήση είναι αυτή που κάνει κουμάντο, απλά προηγείται μερικές
δεκαετίες από την επισημοποίηση...
Απλά σήμερα δεν έχουμε πια «καλές επιρροές» (λόγιους, σύστημα παιδείας,
ή απλά να είναι η λογοτεχνία «της μόδας»), οπότε η γλώσσα κατευθύνεται
σε ό,τι κυκλοφορεί στην πιάτσα
>
> Orismenoi trabhgmenoi neologismoi pou proerxontai apo thn agglikh
> syntaksh/grammatikh merikes fores bgazoun mati (de mou'rxetai sto myalo
> kapoio paradeigma twra). Orismenoi omws entasontai poly aneta sth fysikh
> ekseliksh ths glwssas. To idio symbainei kai me ta alla paradeigmata pou
> dineis (kanenas den ksenizetai apo thn ekfrash "pame siga siga",
> aneksarthtws tou an einai typos pou proerxetai apo thn Tourkikh).
Όπως κανένας δεν ξενίζεται σήμερα από τη χρήση του πληθυντικού ευγενείας.
Αυτό ήταν μόδα που την έφερε η αστική τάξη του (προ)περασμένου αιώνα,
και ήταν τελείως ξένη και με το λαό και με την «παράδοση» της καθαρεύουσας
πχ.
(εκκλησία) Σοι ει ο Θεός... (όχι Υμείς εστέ ο Θεός...)
(λαός) Γειά σου χαρά σου γέρο, καλώς τα τα παιδια... (όχι γειά σας και
χαρά σας κύριε γέρο...)
>
>> Δυστυχώς υπάρχουν εκφράσεις που δεν τις ήξερε-έλεγε κανένας μέχρι χτές
>> και ξαφνικά τις λέει όλος ο κόσμος επειδή τις έγραψε το τάδε περιοδικό,
>> ή τις είπε ο δείνα καλλιτέχνης-παρουσιαστής-νταβαντζής κλπ.
>>
>
> Ayto einai alh8eia, alla posoi apo autous tous typous epibiwnoun? To
> "pame plateia" tou lazopoulou exei eksafanistei sxedon teleiws, deka
> xronia apo tote poy htan ths modas - aplws epeidh den eksyphretouse pote
> kammia ousiastikh ekfrastikh anagkh. Opws pi8anotata 8a eksafanistoun
Δυστυχώς όμως, οι εκφράσεις της Αγγλικής επικρατούν χωρίς να καλύπτουν
κάποια ανάγκη. Απλά και μόνο επειδή τις συναντάμε κάθε μέρα.
More information about the Linux-greek-users
mailing list