Πολυτονικά

[Vasilis Vasaitis]

  Λοιπόν, ήμουν χαμένος (ως συνήθως) για μερικές μέρες, και ξαφνικά είδα μια
ολόκληρη κουβέντα γύρω από τα πολυτονικά. Οπότε είπα κι εγώ να συνεισφέρω
ό,τι γνωρίζω γύρω από το θέμα αυτό...

  Καταρχήν, όσον αφορά τα windows, έχει αναφερθεί παλιότερα στην λίστα η
λύση τους, η οποία είναι αρκετά υποβέλτιστη. Υπενθυμίζω ότι λίγο πολύ
χρησιμοποιούν ένα νεκρό πλήκτρο για κάθε συνδυασμό τόνων/πνευμάτων/κτλ.,
κάτι που οφείλεται μάλλον σε περιορισμό της υλοποίησης του οδηγού
πληκτρολογίου στα windows, όπου μόνο ένα νεκρό πλήκτρο μπορεί να είναι
ενεργό κάθε φορά. Νομίζω κάποιος ανέφερε για άλλη υλοποίηση; Δεν μπόρεσα να
το διαβάσω, λόγω λάθους στην δήλωση της κωδικοποίησης του μηνύματος. Εγώ
πάντως δεν έχω windows 2000 για την ώρα, οπότε δεν θα μπορούσα να δοκιμάσω
τίποτα από αυτά.

  Στο linux, από την άλλη, δεν έχουμε μόνο το πρόβλημα του να γράψουμε τα
πολυτονικά, αλλά και του να τα εμφανίσουμε. Επομένως είναι απαραίτητη η
χρήση μιας εφαρμογής που καταλαβαίνει από Unicode, σε συνδυασμό με κάποια
γραμματοσειρά που περιέχει τους ανάλογους χαρακτήρες (π.χ. μία από τις
TrueType γραμματοσειρές που έχουν αναφερθεί στη λίστα). Οτιδήποτε άλλο δεν
θα πρέπει να το σκέφτεστε καν, απλά δεν παίζει (εκτός ίσως από τα υπάρχοντα
συστήματα του TeX, που όμως απ' ότι κατάλαβα δεν βλέπεις τα πολυτονικά μέχρι
να τα τυπώσεις).

  Από τα παραπάνω βγαίνει το άμεσο συμπέρασμα ότι η κονσόλα μάλλον δεν
παίζει για πολυτονικά, αφού απ' όσο ξέρω κανείς δεν έχει δημιουργήσει
υποδομή για πάνω από 256 χαρακτήρες στην γραμματοσειρά της οθόνης (π.χ. σε
framebuffer). Συνεπώς, αυτό που μένει είναι τα X.

  Όπως και στο κανονικό ελληνικό πληκτρολόγιο, η δημιουργία πολυτονικού
πληκτρολογίου για τα XFree86 χωρίζεται σε δύο μέρη: τα symbols και το αρχείο
Compose. Στα πρώτα, το πρόβλημα είναι περισσότερο θέμα σχεδιασμού· από τη
στιγμή που αποφασιστεί πώς θα μπουν τα νεκρά πλήκτρα, η υλοποίηση είναι
μάλλον τετριμμένη (περισσότερα γι' αυτό παρακάτω). Από την άλλη, και το
Compose αρχείο δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο στην κατασκευή του, αρκεί να
είναι γνωστά τα ονόματα των νεκρών πλήκτρων που χρησιμοποιούνται. Όμως η
χρήση του είναι μία πονεμένη ιστορία για την ώρα, καθώς *απαιτείται* να
είναι ενεργή μία locale που χρησιμοποιεί το UTF-8. Χωρίς αυτήν την
προϋπόθεση, ούτε καν το ευρώ δεν μπορούμε να βάλουμε στο Compose μας. Αυτό
φαίνεται να είναι ζόρικο για την ώρα: χθες δοκίμασα να παράγω μία locale
el_GR.UTF-8, αλλά καθόταν πάνω από την el_GR.ISO-8859-7 και μου τα διέλυε
όλα. Αν μπορέσω θα επικοινωνήσω με τα παιδιά του Debian να δω αν έχουν κάτι
υπόψιν τους για να λυθεί αυτό.

  Τελικά, θέλω να καταλήξω ότι η διαθέσιμη τεχνολογία δεν είναι αρκετά ώριμη
για την ώρα ώστε να επιτρέψει άμεση χρήση πολυτονικού, εκτός ίσως από
ειδικές λύσεις τύπου yudit. Όμως μπορούμε κάλλιστα στο μεταξύ να μιλάμε για
την διάταξη του πληκτρολογίου. Εγώ το σκέφτηκα λίγο, και προτείνω κάτι
τέτοιο (νιώστε ελεύθεροι να με τουφεκίσετε γι' αυτό):

	;:	οξεία, βαρεία
	'"	ψιλή, δασεία
	[{	περισπωμένη, διαλυτικά
	]}	υπογεγραμμένη, τίποτε άλλο;

  Ίσως να σας κακοφάνηκε που προτείνω να μεταφερθούν τα διαλυτικά, αλλά δεν
είναι πια και κάτι που χρησιμοποιείται τρελά, και εξάλλου το να είναι μαζί η
οξεία και η βαρεία είναι αρκετά πιο τακτοποιημένο. Επίσης, προτείνω τη χρήση
των δύο αγκύλων αντί ίσως για το πλήκτρο "/?", με το σκεπτικό ότι, αν χάσεις
την μία αγκύλη μπορείς κάλλιστα να χάσεις και την άλλη.

  Δεν έχω να πω περισσότερα για την ώρα, ελπίζω όμως να βοήθησα κάπως πάνω
σε αυτό το θέμα...

-- 
Vasilis Vasaitis
vvas at hal.csd.auth.gr