ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ (Επιτροπή Ανταγωνισμού)

[Giorgos Keramidas]

On 2002-05-29 15:42 +0100, George Daflidis-Kotsis wrote:
> On Wed, May 29, 2002 at 07:32:16AM -0700, Theodore Legolas wrote:
> > > "Ως κατακλείδα" kai oxi "Σαν κατακλείδα".
> > den eimai apolyta sigouros, alla exo thn entyposh oti
> > to "os" den anhkei pleon sth dhmotikh. Exei
> > antikatasta8ei apo to "san"......an den me apata h
> > mnhmh mou vevaia.......:)..
>
> Apo oso 3erw, to ws uparxei kai sth dhmotikh.
>
> To san xrhsimopoieitai otan exoume paromoiwsh, to ws xrhsimopoieitai
> se periptwseis opws oi parapanw pou akougontai san paromoiwsh alla
> den einai. :-) Gia perigrafh autwn pou eipa me akribh orologia apeu8un8eite
> se kana filologo :-P

Το "Συντακτικό της Νέας Ελληνικής" (εκδόσεις ΟΕΔΒ, 1984) λέει πως το
"σαν" χρησιμοποιείται σαν "εμπρόθετος προσδιορισμός όταν:

α) Δηλώνει παρομοίωση (όχι πραγματική ιδιότητα).  Τότε συντάσσεται με
   ονομαστική ή αιτιατική:

	Έτρεχε σαν λαγός.

	Τρέμει σαν το λαγό.

β) Όταν συνοδεύει ένα επίθετο ή ουσιαστικό που είναι κατηγορούμενο
   και δηλώνει πραγματική ιδιότητα:

	Σαν νέος πρέπει να γυμνάζεσαι.

	(Επειδή είσαι νέος ...  Αφού είσαι νέος ...)

Το "σαν" πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν δηλώνει παρομοίωση (μη
πραγματική ιδιότητα ή αιτιολογία).

Το "ως" από την άλλη είναι προθετικό επίρρημα (διαφορετικό από την
πρόθεση "ως") όταν:

α) Είναι κατηγορούμενο υποκειμένου ή αντικειμένου.

	Μας τον παρέστησε ως τρελό.  [Χωρίς πράγματι να είναι]

  Εδώ το "ως" χρησιμοποιείται όπως το "για", και μπορεί να
  αντικατασταθεί από αυτό:

	Μας τον παρέστησε για τρελό.

β) Κατηγορηματικός προσδιορισμός ουσιαστικού ή αντωνυμίας προσωπικής ή
   δεικτικής.  Στην περίπτωση αυτή το ως είναι απαραίτητο γιατί
   προσδίδει μια πραγματική ιδιότητα ή κατάσταση, η οποία όμως ισχύει
   κάτω από ορισμένους περιορισμούς (αιτία, χρόνος, προϋποθέσεις).
   Εδώ το "ως" δηλώνει πραγματική ιδιότητα αλλά περιορίζει αυτήν την
   ιδιότητα, σύμφωνα με αυτές τις συνθήκες.  Παράδειγμα:

	Δεν πληρώνει φόρους ως ξένος υπήκοος.
	[Επειδή είναι ξένος υπήκοος.  Αν δεν ήταν...]

	Ως δήμαρχος έκανε πολλά καλά.
	[Τότε που ήταν δήμαρχος, ...]

	Μπορεί να μην είναι καλός επιστήμονας, ως άνθρωπος όμως είναι
	πολύ καλός.
	[Προϋπόθεση.  Αν τον δούμε κάτω από αυτό το πρίσμα...]

Η ουσιαστική διαφορά (αφού τελικά φαίνεται πως και τα δύο μπορούν να
χρησιμοποιηθούν τόσο ως παρομοιώσεις, όσο και ως δήλωση μιας
πραγματικής ιδιότητας) φαίνεται να είναι:

	- Όταν το Χ είναι προσδιορισμός του κατηγορουμένου,
	  χρησιμοποιείται το "σαν" για να δηλώσει πραγματική ιδιότητα.

	- Όταν το Χ είναι προσδιορισμός άλλου ουσιαστικού,
	  χρησιμοποιείται το "ως" για να δηλώσει πραγματική ιδιότητα.

	- Στις άλλες περιπτώσεις (και ανάλογα με το ποια πτώση και
	  μορφή πρότασης μπορεί να χρησιμοποιηθεί) δηλώνουν και τα δύο
	  παρομοίωση, και δεν είναι πραγματική η ιδιότητα ή κατάσταση
	  που προσδιορίζουν.

Στην περίπτωσή μας, επειδή το "κατακλείδα" δεν είναι το κατηγορούμενο,
πρέπει να χρησιμοποιηθεί "ως".  Εκτός κι αν δεν έχω καταλάβει τίποτα
από τα 1-2 λεπτά που αφιέρωσα να ψάξω τι ακριβώς είναι σωστό και πότε.

- Γιώργος