Re: [I18NGR] δισκέτα ή δισκέττα;

[Stratos Laspas]

(Ζητώ συγγνώμη εκ των προτέρων για το απαράδεκτα μακροσκελές μήνυμα, 
υπόσχομαι πως δεν θα το επαναλάβω. Ελπίζω τουλάχιστον να χρησιμεύσει σε 
κάτι, σε όσους έχουν 5 λεπτά να το διαβάσουν)

Ιδανικά, σύμφωνα με τη δική μας παράδοση, η γλώσσα θα δούλευε όπως τα 
μαθηματικά (και η πιο κοντινή σε αυτό το πρότυπο γλώσσα ήταν η αρχαία αττική 
διάλεκτος). Σε μια τέτοια γλώσσα οι λέξεις έχουν κανόνες κατασκευής, 
συντακτικό, νοηματική συνέχεια, ετυμολογική συνέπεια και ιστορία που μπορεί 
να ανιχνευθεί μέχρι την αρχή των γλωσσών, τα σανσκριτικά.

Aπό την άλλη, θα μπορούσαμε να έχουμε μια γλώσσα όπως τα σύγχρονα 
(αμερικανικά) αγγλικά, όπου όπως είχε πει σε μια ταινία ο Bruce Willis, "I'm 
an American, our names don't mean shit". Παίρνεις ο,τιδήποτε ταιριάζει από 
μια άλλη γλώσσα, μερικές φορές αλλάζεις και το αρχικό νόημα, το ανακατεύεις 
με ό,τι υπάρχει στη δική σου γλώσσα και φτιάχνεις λέξεις που έχουν καινούριο 
αυθύπαρκτο νόημα, αδιαφορώντας για τη συνέχεια και τη συνέπεια.

Η δική μας γλώσσα είναι από τις δυσκολότερες στη "συντήρηση και ανάπτυξη", 
καθώς έχει ρίζες στην αρχαία "νομοτελειακή" γλώσσα, αλλά αναπτύσσεται σε ένα 
περιβάλλον όπου οι εξελίξεις οδηγούνται από την αμερικανοαγγλική.

Επιπρόσθετες δυσκολίες:

1) Η αντίδραση στην καθαρεύουσα, όπου η μπάλα παίρνει και τις αυθεντικές 
ρίζες μας, την αρχαία, αλεξανδρινή και μεσαιωνική παράδοση. Ακόμα και 
πανεπιστημιακοί δυσανασχετούν όταν τους αποδεικνύεις κάτι χρησιμοποιώντας 
τον κανόνα RTFM.

Χαρακτηριστικά, όταν είχα βρει στη γραμματική της αρχαίας Ελληνικής (του 
Λυκείου, πριν 20 χρόνια που τη διάβαζα) την αιτιολόγηση του γιατί ο σωστός 
τονισμός είναι "χωρόχρονος, του χωροχρόνου" και όχι "χωροχρόνος, του 
χωροχρόνου", η απάντηση από τον "ειδήμονα" ήταν "μα δεν μπορούμε να 
χρησιμοποιούμε σήμερα κανόνες 2000 ετών!!"

Μα την Ελληνική μιλάμε, πού να ψάξουμε για τις ρίζες ώστε να βρούμε τα 
θεμέλια πάνω στα οποία θα χτίσουμε; Αν είναι, ας ονομάσουμε τη γλώσσα μας 
κάτι άλλο και ας αρχίσουμε από την αρχή.

2) Η ξύλινη γλώσσα, η οποία επιβίωσε και προβλήθηκε ευρύτερα στην κοινωνία 
από τα μέσα ενημέρωσης μετά τα τέλη της δεκαετίας του '70, ξεπερνώντας τα 
όρια των πανεπιστημιακών "μαζώξεων" (οι συμπάσχοντες πρώην σύντροφοι θα 
καταλάβουν), αντιδρώνας εσκεμμένα και με υστεροβουλία σε ο,τιδήποτε 
παλιότερο, "αποδομώντας" τη γλώσσα.

3) Η έλλειψη κάποιας αναγνωρισμένης "Αρχής" (στο στυλ της αντίστοιχης 
Γαλλικής) ή έστω κάποιας κοινώς αποδεκτής συλλογής εγχειριδίων αναφοράς για 
τη δημοτική ή "λόγια δημοτική" κατά μερικούς, η οποία συλλογή συνεχώς να 
εμπλουτίζεται.

Τέτοια συλλογή εγχειριδίων υπήρχε για την καθαρεύουσα, δεν υπάρχει όμως για 
τη δημοτική.

Καλό είναι να υπάρχουν πολλές απόψεις, αλλά όταν ο κάθε πανεπιστημιακός ή 
αυτοδιορισμένος διανοούμενος τρώγεται με όλους τους υπόλοιπους για να 
δικαιολογήσει την έδρα και τα κονδύλιά του ή να πωλήσει το λεξικό του ή να 
προωθήσει από εγωπάθεια την προσωπική του αυθεντική άποψη, το αποτέλεσμα 
είναι χειρότερο απ' το να μην ακούγεται τίποτα, νομίζω.

4) Ο απαράδεκτος τρόπος που (δεν) μαθαίνουν την Ελληνική τα παιδιά, 
ξεκινώντας από το Δημοτικό Σχολείο, όπου πραγματικά δεν θα μπορούσε να δοθεί 
μικρότερη βαρύτητα στη σωστή εκμάθηση της γλώσσας. Είμαι σίγουρος ότι 
υπάρχουν όμορφοι, διασκεδαστικοί και εύκολοι τρόποι να μαθαίνει κάποιος την 
ιστορία μιας λέξης και το πώς φτιάχνονται νέες, αλλά προφανώς αυτό δεν είναι 
στις προτεραιότητες των υπουργών παιδείας.

5) Η περίεργη άποψη πως ό,τι λέει ο καθένας βγάζοντας λέξεις από το κεφάλι 
του είναι και σωστό, δυνάμει της υπέρτατης καραμέλας ότι "η γλώσσα είναι 
ζωντανή" ή ότι "μου φαίνεται καλύτερο και το χρησιμοποιούν περισσότεροι". 
Είναι σαν να λέμε "δεν είμαι αγράμματος, είμαι μοντέρνος".

Εγώ είμαι της άποψης ότι η γλώσσα εξελίσσεται μεν, αλλά για να αλλάξεις κάτι 
πρέπει πρώτα να το καταλαβαίνεις.

Και δε μιλάω για τοπικές διαλέκτους, μιλάω για την επίσημη καθομιλουμένη. 
Για παράδειγμα, δεν θα έλεγα στη γιαγιά μου στο νησί να σταματήσει να λέει 
"τι πεκάς" αντί για το "τι έκανες", γιατί γνωρίζω ότι αυτό προέρχεται από το 
"τι πεποίηκας", δεν είναι κάτι που έβγαλε από το κοφτερό μυαλό της επειδή 
δεν πήγε πέρα από τη Δευτέρα Δημοτικού. Κατά κάποιο τρόπο, η απομονωμένη 
κοινωνία και η έλλειψη επίσημης εκπαίδευσης έσωσαν τις Ελληνικές ρίζες της.

6) Η περίεργη άποψη πως ο,τιδήποτε αρχαίο είναι απαράλλακτα σωστό και για 
σήμερα. Η γνώμη μου είναι ότι η άκριτη παλινδρόμηση στα αρχαία δεν είναι 
υγιέστερη από τη μοντέρνα ισοπέδωση.

Οι Αλεξανδρινοί δεν έμειναν κολλημένοι στην αυθεντική γραφή! Χρησιμοποίησαν 
πεζά, έβαλαν πνεύματα και τόνους, αλλά για ποιο λόγο; Η παγκοσμιοποίηση τότε 
της Ελληνικής επέφερε αλλοιώσεις στην προφορά της από τους υπόλοιπους λαούς. 
Τα πνεύματα και οι τόνοι ήταν φωνητικά βοηθήματα για τους καινούριους, πχ 
όταν βλέπεις δασεία θα βάζεις ένα λεπτό "χ" μπροστά, όπως "χιστορία" ή όταν 
βλέπεις περισπωμένη θα τραβάς λίγο το φωνήεν γιατί είναι μακρύ. Από αυτή την 
άποψη, και δεδομένου ότι η προφορά έχει ούτως ή άλλως χαθεί εδώ και αιώνες, 
δικαιολογώ την απλοποίηση των τονικών σημείων στη δημοτική ως προσαρμογή μια 
ζωντανής γλώσσας στην πραγματικότητα.

Το παράδειγμα των Αλεξανδρινών είναι χρήσιμο και για εμάς. Χρησιμοποίησαν 
την ιστορική βάση για να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της εποχής τους.

7) Η ελλειπής γνώση της Ελληνικής και η απίστευτη ξενολατρεία των νεοελλήνων 
και ειδικότερα για το χώρο μας, των πρώτων "κομπιουτεράδων".

Πιστεύω ακράδαντα ότι οι πρώτες εξελληνισμένες εκδόσεις των Windows από τον 
Πουλιάδη, που τελικά παγιώθηκαν, έβλαψαν μια ολόκληρη γενιά Ελλήνων. Το 
πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό είναι η χρήση ουσιαστικών αντί για 
προστακτική ρημάτων στα μενού (πχ "Εκτύπωση" αντί για "Εκτύπωσε"). Όταν 
χρησιμοποιείς τέτοια εργαλεία 10 ώρες τη μέρα, σου μένει το κουσούρι και 
στην υπόλοιπη ζωή σου: "θα κάνω αποθήκευση, μετά θα κάνω επισκόπηση και 
τέλος θα κάνω εκτύπωση", "κάνω print αλλά δε βγαίνει τίποτα". Μετά κάνε και 
ανάγνωση και κάνε και σχολιασμό για να κάνουμε όλοι μαζί μια απόφαση!!

Όπως βλέπετε το θέμα δεν είναι απλό και η υπόθεση της εξέλιξης της γλώσσας 
μας πάσχει από πολλές πλευρές.

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε ο καθένας προσωπικά είναι να προσπαθούμε να 
βρίσκουμε το χρόνο για καλή ανάγνωση (γραμματικής, παλιότερων βιβλίων, από 
επιστημονικά του τομέα του καθενός μέχρι και μυθιστορημάτα) και ενεργά να 
συμμετέχουμε σε συλλογικές προσπάθειες χωρίς κολλήματα. Το δεύτερο το κάνουν 
κάποιοι ήδη μέσα από αυτή τη λίστα και δίνω ειλικρινά θερμά συγχαρητήρια. 
Πιστεύω ότι τέτοιες κινήσεις είναι ό,τι καλύτερο έχει συμβεί εδώ και πολύ 
καιρό.

Μπορεί να μην το έχετε συνειδητοποιήσει, αλλά ο αρχικός σκοπός της λίστας, 
δηλαδή η διαδικασία απόδοσης/μετάφρασης δε θα υπάρχει στη σημερινή μορφή επ' 
άπειρον. Κάποια στιγμή θα είναι έτοιμη η μεταφρασμένη βάση (όπως έχει 
ολοκληρωθεί και παγιωθεί στα Windows και στο MacOS) και από εκεί και πέρα θα 
χρειάζεται μόνο "διακοσμητικές" ενημερώσεις.

Με τη γενικότερη ανάπτυξη του ελεύθερου λογισμικού, υπάρχει μεγάλη 
πιθανότητα ακριβώς αυτές οι δικές σας μεταφράσεις-κληρονομιά να επηρεάσουν 
αντίστοιχα μια νέα γενιά χρηστών. Αντιλαμβάνεσθε την ευθύνη που έχουμε, η 
επιρροή αυτή να είναι όσο το δυνατό προς το καλύτερο. Μπορεί σε μερικούς να 
φαίνεται αστείο, αλλά αν το σκεφτείτε είναι πολύ πιθανό.

Ζητώ συγγνώμη και πάλι που σας κούρασα,

Με φιλικούς χαιρετισμούς

Στράτος