Re: Πλανήτης Ταμπακέρα

[Asteris Masouras]

Παρά τη στεναχώρια που προκαλεί σ' όλους μας η δημόσια έκφραση κάποιων
διενέξεων, νομίζω ότι οι συζητήσεις που προκύπτουν είναι πολύ
ενδιαφέρουσες και χρήσιμες για την καλύτερη λειτουργία και του
Συλλόγου αλλά και της ευρύτερης κοινότητας, και θα έπρεπε ίσως να
είχαν γίνει δημόσια εδώ και καιρό. Εξάλλου, έτσι λειτουργούν στη
γενική περίπτωση οι κοινότητες ανάπτυξης έργων ελεύθερου λογισμικού,
επιλύοντας δημόσια τις διαφωνίες τους και προβάλλοντας με διαφάνεια το
έργο τους.

Θα ήθελα να κάνω μιά πρακτική πρόταση σχετικά με το θέμα των πλανητών,
αλλά και μιά παρατήρηση που αφορά όλους τους πλανήτες και τους
aggregators.

Υπάρχουν τεχνικοί και ηθικοί λόγοι για τους οποίους κανένας πλανήτης
κοινότητας δεν συλλέγει αποκλειστικά και μόνο τα κείμενα που αφορούν
το αντικείμενο της. Κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα τεχνικά εφικτό (πχ.
για blogs που φιλοξενούνται στο blogspot.com), και δεν είναι θέμα
σωστής χρήσης tags, αφού έτσι κι αλλιώς τα tags είναι αυθαίρετοι
χαρακτηρισμοί εξ' ορισμού.

Θεμιτό και λογικό είναι να δημιουργήσει ο Σύλλογος ένα επίσημο blog
στο οποίο θα αναδημοσιεύονται με άδεια των γραφόντων άρθρα που η
συντακτική ομάδα θα κρίνει σχετικά με θέματα του Συλλόγου ή της
κοινότητας. Έχω προτείνει και στο παρελθόν τη δημιουργία ενός τέτοιου
blog, το οποίο θα αποτελεί εργαλείο επικοινωνίας και advocacy του
Συλλόγου, και δηλώνω στη διάθεση του ΔΣ όποτε κριθεί ότι θα είναι
εφικτό να λειτουργήσει.

Θεμιτό είναι να έχει την απαίτηση ο Σύλλογος τα άρθρα που εμφανίζονται
σε blogs μελών που φιλοξενούνται σε υποδομές του Συλλόγου, να
αναφέρονται αποκλειστικά και μόνο σε θέματα του Συλλόγου ή της
κοινότητας, αν και πιστεύω ότι κάτι τέτοιο θα ήταν αναίτια
περιοριστικό. Συνηθέστερη σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η επιβολή
κάποιων όρων φιλοξενίας, προκειμένου να αποφεύγονται οι ακρότητες και
να μην εκτίθεται νομικά ή με άλλο τρόπο το hosting party.

Θεμιτό και λογικό επίσης είναι να λειτουργήσει ο σύλλογος δικό του
πλανήτη, που θα συλλέγει / αναδημοσιεύει αποκλειστικά και μόνο τα
blogs των μελών του' αυτή τη λύση θα ήθελα να προτείνω στο ΔΣ, και θα
ήμουν διατεθειμένος να συμβάλλω στη υποστήριξή της.

Δεν είναι θεμιτό όμως να επιβληθεί σε κατόχους προσωπικών blogs που
φιλοξενούνται σε ανεξάρτητες υποδομές, είτε είναι μέλη του Συλλόγου
είτε όχι, η επικέντρωση σε συγκεκριμένη θεματολογία -ή ακόμα και η
συμμόρφωση με κάποια πολιτική δημοσίευσης- με το σκεπτικό ότι αυτά
αναδημοσιεύονται αυτόματα στον πλανήτη του Συλλόγου. Εννοείται ότι ο
Σύλλογος διατηρεί το δικαίωμα να αφαιρεί blogs από τον πλανήτη του,
και θα πρέπει να κάνει χρήση του δικαιώματος αυτού όποτε κρίνεται αυτό
απαραίτητο από τους διαχειριστές. Πιστεύω επίσης ότι η επιλεκτική
συλλογή άρθρων βάσει θεματολογίας, εκτός από τεχνικά δύσκολη,
φτωχαίνει το περιεχόμενο και την αποτελεσματικότητα ενός πλανήτη.
Είναι καλύτερο σε τέτοιες περιπτώσεις να γίνεται κατά περίπτωση
αναδημοσίευση πχ. στο επίσημο blog του Συλλόγου.

Σχετικά με το θέμα του copyright: απ' όλους τους πλανήτες μεγάλων
κοινοτήτων, μόνο εκείνος του Gnome αναφέρει κάτι σχετικό στο footer
της σελίδας ("Copyright (c) 2003-2006, The GNOME Project. Blog entries
aggregated on this page are owned by, and represent the opinion of the
author."). Η τρέχουσα εγγραφή στο planet.ellak και στο planet.hellug
("Πνευματική ιδιοκτησία (c) 2004, 2005 Σίμος Ξενιτέλλης
Τα περιεχόμενα των ιστολογίων αντικατοπτρίζουν τις απόψεις των
συγγραφέων τους.") δεν αποδίδει το ίδιο νόημα κι είναι παρεξηγήσιμη.

Ισχύουν τα εξής, κατά τη γνώμη μου, όσον αφορά θέματα copyright για
blogs και aggregators (διευκρινίζοντας ότι δεν είμαι νομικός):

Από τη στιγμή που ένας aggregator (σ' αυτή την περίπτωση, ο πλανήτης)
δεν περιέχει πρωτότυπη δημιουργία αλλά αναδημοσιεύει κείμενα άλλων,
δεν τίθεται θέμα συνολικού copyright επί του περιεχομένου του: οι
bloggers διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής δημιουργίας πάνω στα
άρθρα που εμφανίζονται στον aggregator (καλό είναι να αναφέρεται αυτό
σαφώς στα κείμενα ταυτότητας). Στη γενική περίπτωση, ισχύει η
επιφύλαξη όλων των δικαιωμάτων του αρχικού δημιουργού: xωρίς τη
συγκατάθεση του, δηλαδή, μόνο αποσπάσματα των κειμένων του μπορούν να
παρατίθενται (άρθρο 19 του Ν. 2121/93). Ο ίδιος νόμος δίνει το
δικαίωμα στους δημιουργούς να αδειοδοτούν τις δημιουργίες τους κατά
βούληση, πράγμα που σημαίνει ότι αν ένα blog χρησιμοποιεί άδεια
Creative Commons πχ. οι όροι της ισχύουν είτε βρίσκει κανείς το
περιεχόμενό του στην αρχική πηγή, είτε μέσω ενός aggregator.

Ο δε διαχειριστής του aggregator προστατεύεται από τη νομική ευθύνη
για τα κείμενα τρίτων ή τα αποσπάσματά τους που ο aggregator
αναδημοσιεύει αυτόματα, αρκεί να μην τα τροποποιεί και να μην επιλέγει
τους αποδέκτες της υπηρεσίας (άρθρο 11 του ΠΔ 131/1993).

Τέλος, πιστεύω ότι υφίσταται λόγος ύπαρξης και του Πλανήτη HELLUG, για
την προβολή των δραστηριοτήτων του Συλλόγου και των μελών του, αλλά
και για τον Πλανήτη ΕΛ/ΛΑΚ, με τη διευρυμένη μορφή που απέκτησε στο
πέρασμα του χρόνου και θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου σε
όλους όσους υποστήριξαν κατά καιρούς τις υποδομές των δύο πλανητών,
αλλά και την ανάπτυξη της "μπλογκόσφαιρας" της ελληνικής κοινότητας
ελεύθερου λογισμικού.

Αστέρης Μασούρας