Linux wireless summit 2012
Nikos Kokkalis
nicolas at hellug.gr
Wed Nov 21 18:58:33 EET 2012
Εξαιρετικό το report σου.
Ευχαριστούμε!
2012/11/21 Nick Kossifidis <mickflemm at gmail.com>:
> Hello ppl ;-)
>
> Πάνε μερικά χρόνια απ' το τελευταίο μου report για το τι συμβαίνει στο
> χώρο των ασύρματων δικτύων και την υλοποίηση των σχετικών πρωτοκόλλων
> στο Linux (http://lists.ellak.gr/pipermail/open-source/2009-September/008720.html)
> και χαίρομαι ιδιαιτέρως που μπορώ και πάλι να σας ενημερώσω για το τι
> παίζει στον kernel, ποιες είναι οι εξελίξεις κλπ. Λυπάμαι που το έχω
> αφήσει το πράγμα λίγο στη τύχη του αλλά όπως κι εσείς γνωρίζετε η
> οικονομική κατάσταση δεν είναι και η καλύτερη οπότε και τα wireless
> summits γινόντουσαν με αρκετά μικρές ομάδες και κυρίως στην Αμερική,
> και το project έμεινε κάπως πίσω γενικά. Πλέον φαίνεται να
> επανερχόμαστε σιγά σιγά και το τελευταίο μας summit που έγινε στα
> πλαίσια του Linuxcon 2012 στη Βαρκελώνη είχε πολύ μεγάλη επιτυχία αφού
> έφτασε τα 50 άτομα σε συμμετοχή, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών που
> δουλεύουν στο NFC και το Bluetooth subsystem. Είναι η πρώτη φορά που
> είχαμε στη διάθεσή μας 2 δωμάτια για ομιλίες :P.
>
> Με λίγα λόγια ότι ξεκίνησε να σχεδιάζεται το 2009 και θα βρείτε στη
> τότε παρουσίαση του Jouni (βλ. link στο παραπάνω mail) αρχίζει πλέον
> να αποδίδει και να βγαίνει στην αγορά. Ίσως να έχετε ήδη πετύχει τα
> καινούρια 802.11ac/ad access points/routers κλπ οπότε θα μπω στο ψητό
> κατευθείαν αναλύοντας λίγο περισσότερο τις διάφορες ιδέες/πρωτόκολλα
> και που βρισκόμαστε τώρα γιατί σε λίγο με τα διάφορα 802.11 extensions
> θα χάσετε τη μπάλα :P. Όπως ίσως θα έχετε διαπιστώσει τα extensions
> του 802.11 έχουν πλέον 2 γράμματα όπως ac, ad, af κλπ και αυτό γιατί
> πραγματικά ξεμείναμε από γράμματα ! Είχα κάνει μια σχετική αναφορά για
> τα extensions του 802.11 στην ομιλία μου στη Fosscomm αλλά θα τα
> ξαναγράψω μαζεμένα να υπάρχουν κι εδώ.
>
>
> Note: Όπως καταλάβατε ακολουθεί "σεντόνι" ως συνήθως, αν έχετε όρεξη
> πάρτε καφέ, τοστάκι και αράξτε, έχουμε μέλλον :P
>
>
> 802.11 hardware updates
> -------------------------------------
>
> Αρχικά έχουμε τα γνωστά 802.11a/b/g/n τα οποία είναι και αυτά που
> βλέπετε συνήθως στα specs των καρτών γιατί είναι hardware-dependent
> και άρα και ποιο γνωστά.
>
> Το 802.11a αφορά την εκπομπή στα 5GHz σε διαμόρφωση OFDM (Orthogonal
> Frequency Division Multiplexing), πρακτικά εκπομπή στα 5GHz με τα
> γνωστά rates από 6 - 54Mb/s
> Το 802.11b αφορά την εκπομπή στα 2.4Ghz σε διαμόρφωση CCK
> (Complementary Code Keying), δηλαδή εκπομπή στα 2.4GHz με τα rates 1 -
> 11Mbit/s
> Το 802.11g αφορά την εκπομπή στα 2.4Ghz σε διαμόρφωση CCK και OFDM,
> δηλαδή 2.4GHz με όλα τα rates από 1 - 54Mbit/s και είναι και το ποιο
> δημοφιλές πρωτόκολλο μέχρι στιγμής αφού χρησιμοποιείται από τα
> περισσότερα laptops/access points κλπ.
>
> Το 802.11n (το οποίο "εσωτερικά" το λέμε HT από το High Throughput)
> περιέχει αλλαγές τόσο σε επίπεδο hardware όσο και σε επίπεδο software
> οπότε είναι λίγο ποιο πολύπλοκο. Αρχικά θα έχετε δει πως ότι έχει να
> κάνει με 802.11n υποστηρίζει ταχύτητες πάνω από 75Mbit/s και φτάνει
> μέχρι 300Mbit/s. Με απλά λόγια το 802.11n χρησιμοποιεί τη τεχνολογία
> MIMO (Multiple Input/Multiple Output) για να αυξήσει το SNR (Signal to
> Noise Ratio) του link και να καταφέρει να εκπέμψει με μεγαλύτερη
> "διαύγεια". Αν το παρομοιάσουμε με λαμπάκια εκεί που στα κλασσικά
> a/b/g έχετε ένα λαμπάκι να αναβοσβήνει απ' τη κάθε πλευρά, στο 11n
> έχετε μέχρι και 4 λαμπάκια να αναβοσβήνουν οπότε φαίνονται καλύτερα.
> Δεν είναι κάτι το φοβερό, η ιδέα είναι σχετικά απλή, αντί να έχουμε 1
> radio στις κάρτες έχουμε περισσότερα, τα οποία είναι συγχρονισμένα
> μεταξύ τους και εκπέμπουν το ίδιο πράγμα (περισσότερες πληροφορίες εδώ
> -> http://en.wikipedia.org/wiki/MIMO). Επίσης έχουμε και 2 modes
> εκπομπής που αφορούν στο εύρος φάσματος του κάθε καναλιού (Bandwidth),
> ένα στα 20MHz (δηλαδή όσο και στο a/b/g) και ένα στα 40MΗz όπου
> πρακτικά διπλασιάζει το throughput των δεδομένων. Ως ορολογία θα δείτε
> ότι μιλάμε για MIMO chains και όχι για αριθμό radios/κεραιών π.χ.
> οπότε αυτό ίσως σας μπερδέψει. Αυτό γίνεται γιατί υπάρχουν διάφορες
> τεχνικές beamforming που χρησιμοποιούν radios όχι ως μέρος του MIMO
> αλλά για άλλες δουλειές, μπορεί π.χ. να δείτε κάρτες ή routers με 3
> κεραίες να λένε ότι είναι 2x2 MIMO και όχι 3x3, η τρίτη κεραία (η
> μεσαία) είναι για να κάνει λίγο ποιο έξυπνο το array των κεραιών, δε
> συνεισφέρει σε bandwidth, ενώ μπορεί να έχουμε και ασύμμετρο MIMO (NxM
> ΜΙΜΟ) όπου δίνεται έμφαση περισσότερο στην εκπομπή ή στη λήψη αλλά
> τελικά να έχουμε τα rates και την ταχύτητα του χαμηλότερου συμμετρικού
> συνδυασμού (π.χ. αν Ν < Μ, έχουμε τελικά τα rates του NxN ΜΙΜΟ). Ένας
> άλλος λόγος που γίνεται αυτό είναι γιατί υπάρχει και η ιδέα αντί όλα
> τα radios να εκπέμπουν το ίδιο πράγμα, στο μέλλον να έχουμε πραγματικά
> ξεχωριστές ροές δεδομένων ακόμα και με διαφορετικές διαμορφώσεις
> μεταξύ τους. Σκεφτείτε ποιο πολύπλοκες κωδικοποιήσεις όπου π.χ. έχουμε
> ένα chain να μεταφέρει data σε κάποιο υψηλό rate με διαμόρφωση QAΜ
> (Quadrature Amplitude Modulation -η διαμόρφωση που χρησιμοποιείται στα
> υψηλά rates του OFDM-) και κάποιο άλλο (ή κάποια άλλα) να μεταφέρει
> π.χ. parity σε κάποιο rate με διαμόρφωση QPSK (Quadrature Phase-Shift
> Keying) ή κάποιο χαμηλότερο (και άρα ανθεκτικότερο στο θόρυβο) QAM
> rate. Τέλος υπάρχει και το Guard Interval που πρακτικά πρόκειται για
> ένα χρονικό περιθώριο στην εκπομπή των συμβόλων για να μην επηρεαστεί
> η εκπομπή ενός συμβόλου από ανακλάσεις, καθυστερήσεις μετάδοσης,
> διαθλάσεις (echo) κλπ της προηγούμενης εκπομπής. Έτσι έχουμε το
> κλασσικό Guard Interval των 800ns που ισχύει και στα a/b/g αλλά έχουμε
> και ένα μικρότερο GI στο 11n στα 400ns για τους τολμηρούς (short gi).
>
> Επειδή ο πονοκέφαλος σε αυτή τη φάση είναι φυσικό επακόλουθο, υπάρχει
> ένα ωραιότατο πινακάκι εδώ -> http://mcsindex.com/ που περιλαμβάνει
> όλους τους τρόπους εκπομπής που περιλαμβάνονται στο πρότυπο. Τα λέμε
> MCS (Modulation Coding Schemes) γιατί πλέον δεν αρκεί να λες απλά το
> rate στο οποίο εκπέμπεις για να καταλάβει ο άλλος τις παραμέτρους
> εκπομπής σου, έχεις να του πεις και όλα τα υπόλοιπα, οπότε για να
> γίνει ποιο απλό το όλο σκηνικό υπάρχει αυτό το table και μιλάμε πλέον
> για MCS indices. Θα διαπιστώσετε απ' το πινακάκι ότι το 11n πάει μέχρι
> 600Mbit και έχει πολλές και διάφορες διαμορφώσεις, μέχρι στιγμής το
> hardware που κυκλοφορεί είναι μέχρι 3 chains και υποστηρίζει τα απλά
> MCS indices (από 32 και κάτω) και όχι τα special. Με την έλευση των
> καινούριων τεχνολογιών στο χώρο (βλ. παρακάτω) δε πιστεύω να δούμε τα
> υπόλοιπα τμήματα του 11n να βγαίνουν στην αγορά, ίσως αν βγουν θα
> είναι μόνο λόγω των 2.4GHz αλλά γενικά είναι μπελάς.
>
> Τα παραπάνω εν το μεταξύ αφορούν μόνο στο τι γίνεται στο hardware :P
> Στο software έχουμε ένα σχετικό "καθάρισμα" των headers και την
> εισαγωγή του frame aggregation, δηλαδή της εκπομπής "με τη μια"
> περισσότερων του ενός πλαίσια. Σκεφτείτε το σαν jumbo frames στο Wi-Fi
> αλλά λίγο ποιο "έξυπνο". Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ ->
> http://en.wikipedia.org/wiki/Frame_aggregation .
>
> Είπα λοιπόν ότι έχουμε καινούριες τεχνολογίες πολύ ποιο όμορφες απ'
> τον πανικό του 802.11n και ίσως ήδη αναρωτιέστε πόσο ποιο όμορφες. Με
> απλά λόγια σκεφτείτε gigabit και μάλιστα μέχρι περίπου 7 !
>
> Για αρχή μπορούμε να έχουμε περισσότερα chains, οπότε γιατί να
> μείνουμε στα 4 που ορίζει το 11n ? Ας πάμε στα 8 ! Επίσης αρκετά πλέον
> με τα 2.4GHz, όχι μόνο έχουμε τον άπειρο θόρυβο σε αυτή τη μπάντα
> (αφού παίζουν και άλλα πράγματα εκεί εκτός του 802.11 + η ίδια η
> μπάντα έχει περιορισμούς λόγω της φύσης των συγκεκριμένων η/μ κυμάτων
> όπως π.χ. το γεγονός ότι απορροφάται περισσότερο απ' το νερό), έχουμε
> και τον περιορισμό στον αριθμό των καναλιών, που δεν μας δίνει πολύ
> χώρο για το εύρος τους. Έχουμε ήδη τα 5GΗz απ' το 802.11a οπότε ας
> πούμε ότι πλέον παίζουμε στα 5 και ανοίγουμε ακόμα περισσότερο το
> εύρος των καναλιών. Επίσης η τεχνολογία έχει προχωρήσει οπότε μπορούνε
> να αυξήσουμε τα σύμβολα που περνάμε στο QAM constellation και να πάμε
> σε QAM-256, ενώ έχουμε και ένα νέο κόλπο που λέγεται Multi user MIMO
> (MU-MIMO). Με το MU-MIMO μπορούμε να έχουμε multiple access στο μέσο
> οπότε σκεφτείτε ότι πολλά τερματικά μπορούν να μιλάνε ταυτόχρονα με το
> AP και σε διαφορετικά rates, αυξάνοντας έτσι όχι μόνο την απόδοση αλλά
> και το συνολικό throughput. Περισσότερες πληροφορίες για το MU-MIMO
> εδώ -> http://en.wikipedia.org/wiki/Multi-user_MIMO .
>
> Βάζουμε όλα τα παραπάνω μαζί και έχουμε το καινούριο 802.11ac το οποίο
> γίνεται finalize τον Δεκέμβρη και έχουν ήδη αρχίσει να βγαίνουν στην
> αγορά διάφοροι 802.11ac routers που υλοποιούν το pre-final draft
> (δηλαδή ότι έχει μείνει πλέον είναι μικρές αλλαγές στο software). Το
> 11ac έχει εύρος καναλιού 80MHz μέχρι 160MHz στα 5GHz, υλοποιεί το
> MU-MIMO, φτάνει μέχρι 256-QAM και γενικά τα σπάει ! :P Με ένα chain
> μόνο φτάνουμε στα 160MHz περίπου 1Gb/s και κάθε chain αυξάνει άλλο
> τόσο το throughput. Μπορείτε να δείτε τα καινούρια MCS και
> περισσότερες πληροφορίες για το 802.11ac εδώ ->
> http://en.wikipedia.org/wiki/IEEE_802.11ac
>
> Παράλληλα έχουμε και τις προσπάθειες του WiFi alliance gigabit group ή
> αλλιώς του 802.11ad που προβλέπουν εκπομπή σε εσωτερικούς χώρους
> (μικρής εμβέλειας γενικά) στα 60GHz με troughput που φτάνει μέχρι τα
> 7Gbit/s. Το καλό εδώ είναι ότι έχουμε πολύ χώρο στη μπάντα και
> μπορούμε να έχουμε με ένα chain 7Gbit περίπου με OFDM, ενώ υπάρχει και
> ένα single carrier mode το οποίο πάει μέχρι τα 4Gbit και
> χρησιμοποιείται για power saving. Η ιδέα του 802.11ad είναι να περάσει
> χύμα HDMI πάνω από Wi-Fi, το HDMI 1.0 χρειάζεται 4Gbit περίπου, ενώ το
> 1.3+ θέλει 10Gb/s (αλλά μπορεί να παίξει και compression κλπ) και γι'
> αυτό το λόγο έχουν κάνει και license για το HDCP (οπότε αναμείνατε DRM
> και λοιπές μαλακίες, ελπίζω στο firmware για να μη μπλέξουμε με binary
> drivers). Επίσης στην ίδια λογική θα παίζει το wireless display port
> όπου δουλεύουν από κοινού με την VESA. Περισσότερες πληροφορίες για το
> 11ad μπορείτε να βρείτε στο white paper ->
> http://www.wirelessgigabitalliance.org/?getfile=1510&ei=zw6supf5m9sq4gsizyhyag&usg=afqjcnfp4ckju6w-n41ax7jmplgpppedzw
> και στη wikipedia -> http://en.wikipedia.org/wiki/IEEE_802.11ad
>
> Πηγαίνοντας ακόμα ποιο ψηλά και σε συχνότητες και σε ταχύτητα, έχουμε
> το 802.11aj ή China Milli Meter Wave (CMMW) όπου παίζει στις μπάντες
> 45 και 59 - 64GHz, στοχεύει και αυτό σε αρκετά Gb throughput και τώρα
> ξεκινάει, ενώ πηγαίνοντας ποιο χαμηλά σε συχνότητες και σε ταχύτητα
> έχουμε το 802.11af που αφορά το TV White Spaces Operation, δηλαδή την
> εκπομπή σε συχνότητες που χρησιμοποιούνταν για τηλεοπτικές εκπομπές
> και έμειναν κενές με τη μετάβαση στη ψηφιακή τηλεόραση ή γενικά που
> δεν έχουν δοθεί για χρήση και είναι διαθέσιμες (μεγάλη κουβέντα για το
> regulatory control, το βλέπω να τραβιόμαστε). Κάτω απ' το 1GHz έχουμε
> το 802.11ah που αφορά sensor networks και στα 5GHz αλλά με εύρος
> καναλιού 5 και 10MHz έχουμε το 802.11p ή Wireless Access for the
> Vehicular Environment (WAVE) που πρόκειται για ένα πρωτόκολλο για την
> επικοινωνία των αυτοκινήτων μεταξύ τους και με το οδικό δίκτυο
> (διόδια, φανάρια κλπ) και πιθανότατα να το χρησιμοποιείτε ήδη (το
> standard ή κάποιο pre-final draft) σε κάποιο e-pass ή αντίστοιχο
> μαραφέτι.
>
> Τέλος έχουμε το 802.11y το οποίο αφορά την εκπομπή στη μπάντα των 3.6
> - 3.7GHz στις Η.Π.Α.
>
>
> 802.11 software updates
> ------------------------------------
>
> Στο softwareικό (η τέλος πάντων ποιο softwareικό -γιατί αρκετά από
> αυτά υλοποιούνται και στο firmware ή πάνω στο chip οπότε ίσως να
> θέλουμε και hw updates) κομμάτι του 802.11 έχουμε επίσης εξελίξεις.
>
> Ξεκινάμε με το P2P ή αλλιώς Wi-Fi Direct και 802.11z (ότι να ναι,
> έχουμε και τα ονόματα της IEEE και τα ονόματα του Wi-Fi Alliance και
> γίνεται το μπλέξιμο :P). Πρόκειται στην ουσία για έναν νέο τρόπο
> απευθείας σύνδεσης μεταξύ των τερματικών με ή χωρίς τη χρήση AP. Όταν
> έχουμε κάποιο AP και είναι διάφοροι συνδεδεμένοι επάνω του, αν θέλουμε
> να μεταφέρουμε δεδομένα μεταξύ δυο clients, με το συγκεκριμένο
> πρωτόκολλο παρακάμπτουν ουσιαστικά το AP, γλυτώνοντας έτσι την extra
> καθυστέρηση και απελευθερώνοντας το AP για να εξυπηρετήσει καλύτερα
> τους υπόλοιπους. Δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται αν σκεφτείτε ότι
> για να γίνει αυτό σωστά πρέπει να το γυρίσουν σε άλλο κανάλι
> (off-channel communication) για να μην επηρεάζουν τους υπόλοιπους, ενώ
> υπάρχει και το tunneled setup στο οποίο δε χρειάζεται καν να υπάρχει
> AP και τα τερματικά συνδέονται απευθείας μεταξύ τους (σκεφτείτε π.χ.
> δυο κινητά να το χρησιμοποιούν αντί για bluetooth), αφού μεταφέρουν
> ένα WPA key μέσω του Wireless Protected Setup ή WPS. Το WPS λογικά θα
> το έχετε δει στα καινούρια ADSL2+ routerια, που έχουν ένα κουμπί από
> πίσω που το ενεργοποιεί και έχει και στο menu επιλογή για να ορίσεις
> το pin κλπ (γίνεται και με pin και χωρίς, γενικά είναι τρύπα αν δε
> στηθεί σωστά), πρόκειται ουσιαστικά για έναν γρήγορο τρόπο σύνδεσης
> χωρίς να βάλει κάποιος τα κλειδιά ή το passkey με το χέρι αλλά κάτι
> πολύ minimal όπως ένα pin ή το πάτημα ενός κουμπιού (software ή
> hardware δεν έχει σημασία, ας πούμε καλύτερα το handling ενός event)
> ταυτόχρονα (ή τέλος πάντων με μικρή χρονική διαφορά) στις δυο
> συσκευές. Ενδεχομένως να ακούσετε το WiFi Direct σύντομα, όχι μόνο σε
> routeria αλλά και στο open wireless movement ή το freedombox αφού
> είναι μια αρκετά καλή λύση για να συνδεθεί κάποιος σε ένα public AP με
> credentials που θα μπορούν π.χ. να φτιάχνονται εκείνη τη στιγμή με το
> πάτημα του "κουμπιού" διατηρώντας μια public αλλά ταυτόχρονα
> κρυπτογραφημένη (τουλάχιστον στο κομμάτι του Wi-Fi) σύνδεση.
> Περισσότερες πληροφορίες για το WiFi Direct μπορείτε πάντα να βρείτε
> στη wikipedia -> http://en.wikipedia.org/wiki/Wi-Fi_Direct ενώ στο
> wiki μας θα βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το userspace API (για
> όσους θέλουν να παίξουν) και ένα minimal howto για να το δοκιμάσετε
> στο linux -> http://wireless.kernel.org/en/developers/p2p/howto .
>
> Η ιδέα του γρήγορου setup του link επίσης προχωράει με αλλαγές στο
> τρόπο σάρωσης των APs και διάφορα άλλα κόλπα που αφορούν το under
> development 802.11ai, ενώ έχουμε και το Wi-Fi Passpoint το οποίο
> αποτελεί ένα καινούριο τρόπο σύνδεσης σε Hotspots χωρίς τη χρήση
> captive portals αλλά με ανταλλαγή credentials από διάφορες πηγές όπως
> username/password, certificates, τη sim/usim του κινητού κλπ. Γενικά
> σκεφτείτε ένα WPA enterprise που ο χρήστης δε χρειάζεται να κάνει
> σχεδόν τίποτα και ως σενάριο σκεφτείτε τη χρήση του σε Hotspots σε
> αεροδρόμια, καφετέριες κλπ όπου παίζουν πολλοί roaming providers. Πας
> π.χ. στο αεροδρόμιο και η Wind ας πούμε ή η Vodafone έχουν βάλει ένα
> κλειδί στη sim σου με το οποίο μπαίνεις κατευθείαν στο wi-fi χωρίς να
> περάσεις από captive portal, μένοντας στο δικό τους IP δίκτυο με το
> δικό τους accounting κλπ. To passpoint κάνει overlap και με άλλα
> extensions όπως το 802.11u που αφορά την συνεργασία wi-fi με άλλα
> δίκτυα όπως δίκτυα έκτακτης ανάγκης (με ανακοινώσεις κλπ) έτσι π.χ. τα
> hotspots αυτά δεν θα ανακοινώνουν το κλασσικό SSID αλλά ο κάθε
> provider θα ανακοινώνει το δίκτυό του μέσω του Generic Advertisement
> Service (GAS) που ορίζεται στο 802.11u. Βάλτε στην όλη φάση και το
> roaming μεταξύ των hotspots και πάρτε και ένα βιντεάκι απ' το Wi-Fi
> Alliance να γουστάρετε -> http://www.youtube.com/watch?v=hw2Z6OuNQE4
> και περισσότερα για το 802.11u εδώ ->
> http://en.wikipedia.org/wiki/IEEE_802.11u .
>
> Στο κομμάτι της ασφάλειας έχουμε το 802.11w ή αλλιώς Protected
> Management Frames, με απλά λόγια αν δεν έχουμε κρυπτογράφηση και
> γενικώς "προστασία" των management frames στο 802.11 (τα management
> frames είναι π.χ. τα beacons, τα probe requests/responds κλπ, όχι τα
> control frames όπως ACK -το λέω γιατί την πάτησα σε κάποια φάση :P-)
> μπορεί κάποιος να μας κάνει deauth attacks και διάφορα άλλα κόλπα.
> Επίσης υπάρχει και το 802.11ae, όπως είναι το 802.11e για QoS σε data
> frames αλλά για τα management frames (περιλαμβάνει και προστασία από
> flooding) το οποίο μεταξύ άλλων αλληλεπιδρά με το 802.11v (Wireless
> Network Management) που είναι ένα extension στο οποίο "πετάξαν" μέσα
> ότι ιδέες είχαν για monitoring και management του δικτύου (π.χ. να
> ανακοινώνονται όλα τα SSIDs του AP σε ένα beacon)και την αξιοποίηση
> των σχετικών μηχανισμών σωστά για να μη κάνει ο κάθε vendor τα δικά
> του. Μιλώντας δε για QoS, υπάρχει το 802.11aa που αφορά σε
> τροποποιήσεις στο MAC για καλύτερη αποστολή streaming δεδομένων (π.χ.
> χωρίς acks).
>
> Τέλος το αγαπημένο μου feature ή τέλος πάντων αυτό που γούσταρα
> περισσότερο απ' την όλη κουβέντα/παρουσίαση του Jouni είναι το
> Miracast ! Το Miracast ή Wi-Fi Display είναι ένα software based
> πρωτόκολλο το οποίο κάνει stream video και audio πάνω από Wi-Fi (11n
> και πάνω σε ταχύτητα αλλά λογικά μπορεί να παίξει και με τα
> προηγούμενα αλλά σε μικρές αναλύσεις -δεν το έχω ψάξει αυτό το κομμάτι
> ακόμα-) σε output devices όπως TV, Projectors, Hi-Fi συστήματα κλπ.
> Σκεφτείτε τη τελευταία φορά που ψάχνατε για adaptor ή καλώδιο για να
> συνδέσετε το laptop σας σε κάποιο projector για κάποια παρουσίαση ή
> για να συνδέσετε το laptop/pc σας με μια Τηλεόραση για να παίξετε
> κάποια ταινία. Τώρα ξεχάστε το γιατί σε λίγο θα είναι παρελθόν, βάλτε
> κάτω το Wi-Fi Direct, τις υψηλές ταχύτητες του 11n, 11ac, 11ad κλπ, το
> βελτιωμένο QoS και όλα τα σχετικά καλούδια που είπαμε παραπάνω και
> έχετε το Miracast, τα λόγια είναι περιττά, δείτε το στη πράξη με το
> καινούριο Samsung Galaxy και γενικά τις καινούριες εκδόσεις του
> Android -> http://www.youtube.com/watch?v=EqZHhBAd1j0 και μα λίγη
> βοήθεια απ' το video acceleration της NVIDIA (το Miracast αφορά video
> streaming, δεν είναι σαν το wireless display port κλπ που αφορούν raw
> output απ' τη κάρτα γραφικών, δεν περνάει opengl κλπ, πρέπει να τα
> κάνετε video encode για να τα στείλετε, γι' αυτό και το videάκι απ' το
> κινητό είναι λίγο αργό στο ui) ->
> http://www.youtube.com/watch?v=b52zqNIeQso (θα μπορούμε λογικά να
> κάνουμε κάτι αντίστοιχο με το VAAPI και για τις υπόλοιπες κάρτες).
>
>
> 802.11 Overview + Linux status report
> -------------------------------------------------------
>
> Επειδή σε αυτό το σημείο θα έχετε βαρεθεί να διαβάζετε, πάρτε μια
> λίστα με όλα τα 802.11 extensions και τι είναι το καθένα, για να τα
> έχετε κάπου μαζεμένα...
>
> IEEE standards:
>
> 802.11a (5GHz OFDM)*
> 802.11b (2.4GHz CCK)*
> 802.11d (Country information element)*
> 802.11e (Wireless multimedia)*
> 802.11g (2.4GHz OFDM/CCK)*
> 802.11h (Radar detection / DFS)
> 802.11i (Wireless Security)**
> 802.11j (Regulatory control)*
> 802.11k (Radio resource measurement)
> 802.11n (High Throughput)*
> 802.11p (Wireless access for the vehicular environment)
> 802.11r (Fast roaming)**
> 802.11s (Wireless Mesh)*
> 802.11u (InterWorking with external networks)~
> 802.11v (Wireless Network Management)
> 802.11w (Encrypted management frames)
> 802.11y (3.6 – 3.7GHz -USA)
> 802.11z (Direct link setup)~
> 802.11aa (Video transport)
> 802.11ac (Very high throughput < 6GHz)~
> 802.11ad (Very high throughput 60GHz)~
> 802.11ae (Prioritization of Management Frames)
> 802.11af (TV White space operation)
> 802.11ah (Sub 1GHz sensor networks)
> 802.11ai (Fast initial link setup)
> 802.11aj (China Milli Meter Wave)
>
> Wi-Fi alliance certifications:
>
> Wi-Fi Direct~
> Tunneled Direct Link Setup (TDLS) -> 802.11z
> WMM-Admission control -> 802.11e
> Voice-Enterprise -> 802.11k + 802.11r
> Passpoint~
> Miracast~
>
> Legend:
> * -> Kernel support
> ** -> wpa_supplicant/hostapd support
> ~ -> Partially implemented/basic support
>
> Για το 11ac αναμένουμε τις καινούριες κάρτες να σκάσουν σύντομα και η
> δουλειά στο protocol stack/configuration API/regulatory control κλπ
> προχωράει με πολύ καλούς ρυθμούς, ενώ για το 11ad έχουμε ήδη τον πρώτο
> driver under review
> (http://wireless.kernel.org/en/users/Drivers/wil6210). Για το Wi-Fi
> Direct θέλουμε ακόμα δουλειά στο off-channel operation και το power
> saving, για το Passpoint πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα όσον
> αφορά το πώς και το πότε θα κάνουμε συγκεκριμένα operations
> (ουσιαστικά πρέπει να δουλέψουμε το UI) και να ολοκληρωθεί απ' ότι έχω
> καταλάβει το 11u support, ενώ για το Miracast υπάρχουν τα εργαλεία
> όσον αφορά το API που παρέχονται απ' το wpa_supplicant αλλά πρέπει να
> γράψουμε τον stream manager και ουσιαστικά μας λείπει το userspace
> application/library που θα κάνει τη δουλειά (ψήνομαι να ασχοληθώ με το
> συγκεκριμένο θέμα, σκεφτόμουν να αρχίσω να δουλεύω ένα gstreamer sink
> για δαύτο και να πάρω ένα device που θα παίζει με Miracast και θα
> είναι certified και συγκεκριμένα αυτό εδώ ->
> http://www.netgear.com/home/products/hometheater/media-players/PTV3000.aspx
> αλλά είμαι ταπί οπότε άκυρο για την ώρα).
>
>
> Άλλα νέα
> --------------
>
> Εκτός απ' τις εξελίξεις στο πρωτόκολλο έχουμε και τα groups που
> δουλεύουν στο Bluetooth και το NFC και πάνε αρκετά καλά. Αυτό που
> απασχολεί την ομάδα του Bluetooth αυτό το καιρό είναι το AMP που είναι
> κομμάτι του Bluetooth 3 και πρακτικά σημαίνει ότι όταν θες να στείλεις
> πολλά δεδομένα μέσω bluetooth και οι συσκευές έχουν wi-fi, γυρίζεις
> στο wi-fi για το μεταξύ σας Link. O.K.αν η συσκευή που έχει bluetooth
> και wi-fi μαζί αλλά αν είναι ξεχωριστές συσκευές τι γίνεται ? Γενικά
> είναι πολύ μπλέξιμο (και χωρίς ιδιαίτερο λόγο μιας και έχουμε το WiFi
> Direct αλλά τέλος πάντων) αλλά έχουν μια υλοποίηση under development
> που την λένε SoftAMP και το παλεύουν. Η ομάδα του 802.11s της Cozybit
> έχουν προχωρήσει πολύ με την υλοποίηση του 802.11aa πάνω σε mesh και
> το demo που μας έδειξαν ήταν πολύ καλή φάση (εκεί που το video κόλλαγε
> συνέχεια λόγω packet loss, με το 11aa έπαιζε σχεδόν κομπλέ), ενώ
> επίσης έχουν βελτιώσει αρκετά το power saving κομμάτι αφού μας έδειξαν
> 2 κινητά που το ένα μέχρι το τέλος της παρουσίασης είχε φάει την
> άπειρη μπαταρία, ενώ το άλλο πήγαινε πολύ καλύτερα.
>
> Συζητήθηκε επίσης και το θέμα του bufferbloat στο wi-fi. Για όσους δεν
> γνωρίζουν το bufferbloat πρόκειται για ένα φαινόμενο που προκαλείται
> από excessive buffering στο δίκτυο, που σε συνδυασμό με τις FIFO ουρές
> και το TCP congestion control μπορεί να κάνει τη κατάσταση μιας
> σύνδεσης απαράδεκτη (περισσότερες πληροφορίες εδώ ->
> http://en.wikipedia.org/wiki/Bufferbloat). Πρόσφατα σχετικά υπήρξε ένα
> πολύ σημαντικό breakthrough το οποίο σχεδόν λύνει το πρόβλημα, ο λόγος
> για το CoDel, περισσότερες πληροφορίες για το οποίο θα βρείτε εδώ ->
> http://www.theregister.co.uk/2012/05/09/bufferbloat_and_codel/ και εδώ
> -> http://www.bufferbloat.net/projects/codel/wiki . Το CoDel λοιπόν
> είναι ένας αλγόριθμος ενεργής διαχείρισης των ουρών (Active Queue
> Management ή AQM) που έχει ήδη αρχίσει να παίζει στον πυρήνα και σε
> αρκετούς network drivers. Στο wireless όμως έχουμε θέματα, ειδικά όσο
> ανεβαίνουν οι ταχύτητες (όπου εκεί πλέον το φαινόμενο γίνεται αρκετά
> αισθητό) δεν έχουμε κάποιο καλό τρόπο να διαχειριστούμε τη κατάσταση
> γιατί το πρωτόκολλο είναι αρκετά ποιο πολύπλοκο απ' το Ethernet. Έγινε
> πολύ κουβέντα στο θέμα και μπορείτε να δείτε και τη σχετική παρουσίαση
> στο wiki μας (http://www.teklibre.com/~d/bloat/Not_every_packet_is_sacred-Battling_Bufferbloat_on_wifi.pdf),
> γενικά το πράγμα πάει καλά και θα γίνουν αρχικά κάποιες αλλαγές στον
> αλγόριθμο του rate control (Minstrel), ο οποίος έχει ήδη support για
> 11n απ' τον Felix (πολύ καλή δουλειά), οπότε είμαστε σε καλό δρόμο.
>
> Τέλος κουβεντιάσαμε για το πώς χρησιμοποιούμε τα διάφορα APIs και ο
> Jouni τα ψιλοπήρε γιατί τα παιδιά του Conman χρησιμοποίησαν κάτι απ'
> το internal API του wpa_supplicant και τα έμπλεξαν και γενικά
> ξεκαθαρίσαμε κάποια πράγματα για τη συνέχεια και το μέλλον του όλου
> project (έχουμε μάλλον θέμα με το ποιος θα αναλάβει το release
> management του wpa_supplicant γιατί η "συμφωνία" είναι ότι κάθε
> κάμποσο θα το παίρνει άλλος, αλλά μάλλον θα συνεχίσει η Intel και θα
> αλλάξει λίγο το πρόγραμμα των releases). Εγώ ρώτησα τι θα κάνουμε με
> τις μαλακίες που παίζουν με το RFKill γιατί διάφοροι κατασκευαστές τα
> έχουν κάνει στα laptop μαντάρα και αρκετοί platform drivers δεν κάνουν
> σωστά assign τα ACPI events για το RFKill με αποτέλεσμα η κάρτα WiFi
> να φαίνεται μονίμως hard blocked. Το πρόβλημα το λύσαμε κάπως στον
> ath5k με ένα module option αλλά άλλοι drivers δεν παρέχουν τέτοιο
> workaround. Πρότεινα λοιπόν να δώσουμε σε επίπεδο cfg80211 ένα τρόπο
> να κάνουμε disable το rfkill για τις κάρτες αλλά τελικά το
> κουβεντιάσαμε και δε βγαίνει σωστά γιατί κάποιες κάρτες όντως έχουν
> hardware switch οπότε είναι όντως hard blocked και δε πρόκειται για
> μαλακία του platform driver, ενώ θα είχαμε προβλήματα και με το
> regulatory control. Καταλήξαμε έτσι πως ότι δούμε να ανοίγουμε bug
> reports για τον platform driver και να το αναλαμβάνουν αυτοί, είναι
> overhead αλλά στη τελική δικό τους είναι το bug.
>
> Γενικά η ομάδα μας παραμένει αρκετά δεμένη και μεγαλώνει συνεχώς και
> ως παρέα και όσον αφορά το project και χαίρομαι ιδιαίτερα για τις
> εξελίξεις στον χώρο, το summit φέτος ήταν πολύ παραγωγικό και ελπίζω
> να είναι και του χρόνου το ίδιο καλή φάση (αν και μάλλον θα γίνει Νέα
> Ορλεάνη οπότε αν δε βρω sponsorship/funding θα το χάσω πάλι). Ήπιαμε
> τις μπύρες μας, φάγαμε παέλια και όλα τα σχετικά και γενικά τη
> καταβρήκαμε.
>
> Ως συνήθως είμαι στη διάθεσή σας για ότι ερωτήσεις έχετε σχετικά με το
> WiFi στο Linux και μπορείτε πάντα να δείτε τις παρουσιάσεις στο wiki
> μας -> http://wireless.kernel.org/en/developers/Summits/Barcelona-2012
> . Θα βρείτε εκεί και τη δικιά μου παρουσίαση για τα κοινοτικά ασύρματα
> δίκτυα και το Confine project (στο οποίο το AWMN συμμετέχει ενεργά)
> για το οποίο είμαι επίσης στη διάθεσή σας για ότι ερώτηση κλπ έχετε.
>
>
> Καλά να περνάτε και καλό hacking ;-)
>
>
>
> --
> GPG ID: 0xEE878588
> As you read this post global entropy rises. Have Fun ;-)
> Nick
> --
> Hellug mailing list -- http://lists.hellug.gr
> Το παρόν e-mail εκφράζει προσωπικές απόψεις του αποστολέα και όχι του
> συλλόγου. Η Ένωση Χρηστών και Φίλων Linux Ελλάδος δεν φέρει καμία
> ευθύνη για το περιεχόμενό του.
--
Nikos Kokkalis
More information about the Hellug
mailing list